သကၠရာဇ္အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

သကၠရာဇ္ (၅) မ်ဳိး

(၁) မဟာ သကၠရာဇ္= ေဂါတမ ဘုရားရွင္း၏ ဘိုးေတာ္ (သီရိမဟာ မာယာေဒ၀ီ၏ ခမည္းေတာ္) ေဒ၀ဒဟျပည့္ရွင္ ဘုရင္ အဥၥနမင္းၾကီးသည္ ဒိဗၺစကၡဳအဘိဥာဏ္ရ ေဒ၀ီလရေသ့ႏွင့္ တိုင္ပင္ျပီး မိမိလက္ထက္၌ ေရာက္ဆဲျဖစ္ေသာ သကၠရာဇ္ (၈၆၄၅) ခုကို ထိုႏွစ္ တေပါင္းလကြယ္ စေနေန႔အထိ ျဖိဳျပီးလွ်င္ တန္းခူးလဆန္း(၁) ရက္ တနဂၤေႏြေန႔ကို အစျပဳ၍ သကၠရာဇ္တစ္ခု ထားေလသည္။ ထိုသကၠရာဇ္ကို မဟာသကၠရာဇ္ဟုေခၚတြင္ေလသည္။ ထိုအခ်ိန္သည္ ျမတ္စြာဘုရား ဖြားေတာ္မမူမီ (၆၈)ႏွစ္အလိုျဖစ္သည္။ ေဂါတမဘုရားရွင္၏  သက္ေတာ္ (၈၀) ႏွစ္ေပါင္းေသာ မဟာသကၠရာဇ္၏ သက္တမ္းမွာ (၁၄၈) ႏွစ္သာရွိသည္။ ထို (၁၄၈)ႏွစ္ကို ျဖိဳျပီး သာသနာသကၠရာဇ္ကို စ၍တြက္သည္။

(၂) သာသနာ သကၠရာဇ္= မဟာသကၠရာဇ္၏ သက္တမ္းမွာ (၁၄၈) ႏွစ္သို႔ ေရာက္ေသာအခါ ေဂါတမဘုရားရွင္သည္ ပရိနိဗၺာန္ စံေတာ္မူသည္။ သာသနာေတာ္ အႏွစ္ (၅၀၀၀) ကိုလည္း ထားေတာ္မူ ခဲ့သည္။ ပရိနိဗၺာန္ စံေတာ္မူျပီး ေလးလအၾကာ ရာဇျဂိဳလ္ ျပည့္ရွင္ဘုရင္ အဇာတသတ္ ၾကီးၾကပ္၍ မထမသဂၤါယနာတင္ေတာ္မူျပီးေနာက္ သကၠရာဇ္(၁၄၈) ကို ျဖိဳခြင္းျပီး သာသနာႏွစ္ သကၠရာဇ္(၁)ခု ၾကြင္းထားခဲ့သည္။ ထုိမွစ၍ သကၠရာဇ္ ေပၚေပါက္လာသည္။

(၃) ေကာဇာ (ေဂါဇာ) သကၠရာဇ္၊ ျမန္မာသကၠရာဇ္= သေရေခတၱရာ မင္းဆက္ သုမုႏၵရီမင္း လက္ထက္မွ စ၍ ေရတြက္သည္။ (လက္ရွိျမန္မာ ျပကၡဒိန္)

(၄) ခရစ္ သကၠရာဇ္(ဘီစီ)= ခရစ္ေတာ္မေပၚမီကာလ ေနာက္ကို ေရတြက္ရေသာ ႏွစ္မ်ားျဖစ္သည္။

ခရစ္ သကၠရာဇ္(ေအဒီ)= ခရစ္ေတာ္ေပၚျပီး ႏွစ္မွစ၍ အစဥ္အတုိင္းေရတြက္ရေသာ ႏွစ္မ်ားျဖစ္သည္။ (လက္ရွိ အဂၤလိပ္ ျပကၡဒိန္)

သကၠရာဇ္ ျဖိဳျခင္းအစ

ေဂါတမဘုရားရွင္၏ ဘိုးေတာ္ အဥၥနမင္းၾကီး လက္ထက္တြင္ ဒိဗၺစကၡဳအဘိဥာဏ္ရ ေဒ၀ီလရေသ့ႏွင့္တိုင္ပင္ျပီး ရွိရင္းသကၠရာဇ္ (၈၆၄၇) ႏွစ္မွ (၈၆၄၅)ႏွစ္ျဖိဳ၍ က်န္ႏွစ္ႏွစ္ကို ဘိုးေတာ္ အဥၥနမင္းျဖိဳၾကြင္းေသာ အဥၥနသကၠရာဇ္ (မဟာသကၠရာဇ္) အျဖစ္ သံုးစြဲခဲ့ေလသည္။

အဥၥနသကၠရာဇ္အတြင္းမွာပင္ ေဂါတမဘုရားရွင္သည္ သကၠရာဇ္ (၁၄၈)ခုႏွစ္ ကဆုန္လျပည့္တြင္ ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ထိုႏွစ္မွာပင္ ၀ါေခါင္လမွစ၍ မထမသဂၤါယနာ တင္ရာ ၇လၾကာခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က မဂဓတိုင္း၊ ရာဇျဂိဳလ္ျပည္၌ စိုးစံေသာဘုရင္ အဇာတသတ္ႏွင့္ အရွင္မဟာကႆပတို႔ တိုင္ပင္ျပီး ရွိျပီး ၁၄၈-ခုႏွစ္ကို ျဖိဳ၍ ထိုႏွစ္ကို ဗုဒၶသာသနာႏွစ္(သာသနာသကၠရာဇ္) ၁-ႏွစ္ဟု သတ္မွတ္ခဲ့သည္။

ထိုမွတဖန္ အစဥ္အဆက္ သာသနာသကၠရာဇ္ကို ဆက္လက္ သံုးစြဲလာခဲ့ၾကရာ သာသနာသကၠရာဇ္ (၆၂၄) ခုႏွစ္ ေရာက္ေသာအခါ သေရေခတၱရာျပည့္ရွင္ သုမုႏၵီရဇ္ မင္းလက္ထက္တြင္ ေရွးဆရာ၊ ပညာရွိ ရေသ့ၾကီးမ်ား၏ နည္းအရ ေဒါေဒါရသ (ေခၚ) ႏွစ္ရွည္ သကၠရာဇ္ ျဖိဳကိန္းႏွင့္ ၾကံဳၾကိဳက္သျဖင့္ (၆၂၄ -ခုႏွစ္မွ ၆၂၂)ခုႏွစ္ကို ျဖိဳ၍ အၾကြင္း၂-ႏွစ္ကို ထားကာ သုမုႏၵ(သေရေခတၱရာ)သကၠရာဇ္အျဖစ္ မွတ္သားသံုးစြဲ ခဲ့ျပန္သည္။

သုမုႏၵရဇ္ သကၠရာဇ္(၅၆၂)ခုသို႔ ေရာက္အခါ ေပါကၠံျပည့္ရွင္ ဆရာသဃၤရာဇ္ေခၚ ပုပၸါးေစာရဟန္းမင္းလက္ထက္ ခန္းဆပဥၨာ (ေခၚ) ႏွစ္တိုသကၠရာဇ္ ျဖိဳကိန္းႏွင့္ ၾကံဳၾကိဳက္ျပန္သည္ႏွင့္ (၅၆၂)ခုမွ ခန္း ဆပဥၨာ (၅၆၀) ခု ျဖိဳျပီးက်န္ေသာ ၂-ခုကို ေပါကၠံသကၠရာဇ္ အျဖစ္ ယေန႔တိုင္ အျဖိဳမရွိေတာ့ဘဲ ဆက္လက္သံုးစြဲခဲ့သည္။ ထိုသံုးစြဲခဲ့ေသာ ေပါကၠံသကၠရာဇ္မ်ားသည္ ယခုအခါ ေကာဇာသကၠရာဇ္ (ေဂါဇာသကၠရာဇ္) ဟုတ္ေခၚသည္။

ထိုအခ်ိန္မွ စ၍ သာသနာသကၠရာဇ္ဟူေသာ မူလ အေခၚ ေကာဇာသကၠရာဇ္ (သို႕) သကၠရာဇ္ ဟုသာ သံုးပါေတာ့သည္။ သိရိေခတၱရာ ျပည့္ရွင္ ဘုရင္ သုမုႏၵရဇ္မင္း ျဖိဳေသာ (၆၂၂) ကို ပုပၸါး၊ေစာရဟန္း လက္ထကိျဖိဳေသာ (၅၆၀) ႏွင့္ေပါင္းလွ်င္ ၁၈၈၂ ႏွစ္ရပါသည္။ ယင္း ၁၁၈၂ ကို လက္ရွိ ေရာက္ေနေသာ ေကာဇာသကၠရာဇ္တြင္ထည့္ေပါင္းပါက သဂၤါယနာတင္ခ်ိန္က စခဲ့ေသာ သာသနာ သကၠရာဇ္ကို ရပါသည္။

ေကာဇာသကၠရာဇ္ႏွင့္ သာသနာႏွစ္

ယခုအခါ ေကာဇာသကၠရာဇ္ႏွင့္ သာသနာႏွစ္တု႔ိမွာ ကြဲျပားျခားနားေနျပန္သည္။ ေကာဇာသကၠရာဇ္မွာ ၁၃၀၀ ေက်ာ္သာရွိေသးေသာ္လည္း သာသာနာႏွစ္မွာ ၂၅၀၀ ေက်ာ္ေနျပီ ျဖစ္သည္။

ထိုသို႔ကြဲျပားျခားနားေနသည္မွာ ပရိနိဗၺာန္ စံ၀င္ေတာ္မူျပီးေနာက္ စိုးစံေသာ ဘုရင္ အဇာတသႏွင့္ အရွင္မဟာကႆပတို႔တိုင္ပင္ျပီး ပထမသဂၤါယနာေသာႏွစ္ကို ပထမမူလ ဗုဒၶသာသနာႏွစ္(၁) ခုဟု သံုးစြဲခဲ့ေလသည္။ ထိုစဥ္က သကၠရာဇ္ႏွစ္မ်ဳိး မရွိေသးေခ်။

သာသနာသကၠရာဇ္ (၆၂၄)ခု ေရာက္ေသာအခါ သုမုႏၵရဇ္မင္းလက္ထက္တြင္ ေဒါေဒါရသ(ေခၚ) ႏွစ္ရွည္သကၠရာဇ္ ျဖိဳကိန္းႏွင့္ ၾကံဳၾကိဳက္သျဖင့္ (၆၂၄ -ခုႏွစ္ ၆၂၂-ခုႏွစ္ကိုျဖိဳ၍ အၾကြင္း၂-ႏွစ္ကို ထားကာ သံုးစြဲခဲ့ေသာအခါ ေကာဇာသကၠရာဇ္ႏွင့္ သာသနာႏွစ္ ဟူ၍ (၂) မ်ဳိး ကြဲျပားလာျခင္း ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေကာဇာသကၠရာဇ္ကို အစိုင္အျမဲသံုးစြဲျပီး သာသနာႏွစ္ကိုကား အသိအမွတ္ျပဳသည့္ အေနျဖင့္သာ သံုးစြဲခဲ့ေလသည္။

(ထိုင္းႏိုင္ငံ (ယိုးဒယား)တြင္ သာသနာႏွစ္ကို သကၠရာဇ္အျဖစ္သံုးစြဲေပသည္။)  သာသနာႏွစ္သိလိုပါက  ေကာဇာသကၠရာဇ္ကို (၁၁၈၂)ႏွစ္ႏွင့္ ထည့္ေပါင္းလွ်င္ သာသနာႏွစ္ အမွန္ျဖစ္ေပသည္။

သကၠေကာဇာ၊ တည္ျပီးခါ၀ယ္၊ တစ္တစ္ရွစ္ႏွစ္(၁၁၈၂)၊ေႏွာတုံလစ္က၊ တိတိျဖစ္သာသနာ။မွတ္ၾကရာ၏ဟု ပညာရွိမ်ား ညြန္ၾကားထား၏။

အလြယ္ကူဆံုးမွတ္ရန္

၁။ လက္ရွိ ခရစ္ႏွစ္က (၆၃၈)ကို ႏႈတ္လွ်င္၊ ျမန္မာသကၠရာဇ္ကို ရမည္။

၂။ ျမန္မာျပကၡဒိန္ကို (၁၁၈၂) ေပါင္းပါက သာသနာႏွစ္ကို ရမည္။  (Mayor mt 05:50,31 ၾသဂုတ္ ၂၀၀၉ (UTC)

ဗဟုသုတအျဖစ္ တင္ျပလိုက္ပါတယ္။